Diferansiyel Nedir?
Gündoğdu Oto Yedek Parça | Eskişehir’den Türkiye’nin Her yerine Gönderim
Diferansiyel, özellikle arkadan itişli ve 4×4 araçlarda bulunan; tahrik edilen tekerleklere motor gücünü dengeli bir şekilde aktaran ve virajlarda tekerleklerin farklı hızlarda dönmesini sağlayan önemli bir aktarma organıdır. Bu yazıda diferansiyelin ne olduğunu, nasıl çalıştığını, çeşitlerini ve arıza belirtilerini detaylıca bulabilirsiniz.
Diferansiyel Nedir?
Diferansiyel, motor ve şanzımandan gelen dönme hareketini tahrik aksına aktarır. Virajlarda içteki tekerlek daha az mesafe kat edeceğinden daha yavaş, dıştaki tekerlek ise daha hızlı döner. Diferansiyel bu hız farkını dengeleyerek aracın virajlarda daha güvenli ve dengeli hareket etmesini sağlar.
Diferansiyelin Görevi
- Motor gücünü tahrik tekerleklerine aktarmak
- Virajlarda tekerlekler arasındaki hız farkını düzenlemek
- Aracın yol tutuşunu artırmak
- Aşınmayı ve gereksiz lastik kaymasını önlemek
Diferansiyel Çalışma Prensibi
Diferansiyelin merkezinde mahruti dişlisi, kutu dişlisi, pinyon dişlisi ve yan dişliler bulunur. Bu dişliler sayesinde güç, tekerleklere eşit fakat farklı hızlarda iletilebilir. Düz yolda tekerlekler eşit hızda dönerken, virajda iç ve dış tekerlek farklı hızlarda döner.
Diferansiyel Çeşitleri
| Diferansiyel Tipi | Özellikleri | Kullanım Alanı |
|---|---|---|
| Açık Diferansiyel | En yaygın kullanılan tiptir. Basit yapılıdır. | Binek araçlar |
| Kilitli Diferansiyel | Kaygan zeminde güç kaybını önler. | Arazi ve ticari araçlar |
| LSD (Limited Slip) | Kaymayı sınırlandırır, daha dengeli sürüş sağlar. | Spor ve performans araçları |
| Tork Yönlendirmeli Diferansiyel | Elektronik kontrollüdür, gelişmiş yol tutuş sağlar. | Modern 4×4 ve SUV araçlar |
Diferansiyel Arıza Belirtileri
- Virajlarda uğultu sesi (özellikle hız arttığında)
- Yağ kaçakları diferansiyel gövdesinde görülebilir
- Tekerleklerde kilitlenme hissi
- Vibrasyon ve aracın yalpalaması
- Dişli aşınması sonucu tıkırtı sesi
Bakım ve Kullanım İpuçları
- Diferansiyel yağını periyodik olarak kontrol edin ve zamanında değiştirin.
- Aracı aşırı yük altında zorlamaktan kaçının.
- Virajlarda agresif kullanım yapmayın.
- Arıza belirtisi varsa gecikmeden kontrol ettirin.
Sık Sorulan Sorular
Her araçta diferansiyel var mı?
Önden çekişli araçlarda klasik diferansiyel bulunmaz, bunun yerine ön diferansiyel veya şanzıman içi aktarma sistemi vardır. Arkadan itişli ve 4×4 araçlarda diferansiyel ana parçadır.
Diferansiyel yağı ne zaman değiştirilir?
Genellikle 40.000 – 60.000 km aralığında kontrol edilmeli, gerekirse değiştirilmelidir.
Diferansiyel arızalıyken araç kullanılabilir mi?
Kısa süre idare edebilir fakat güvenlik riski oluşturur ve masrafı büyütebilir. Kullanılması tavsiye edilmez.
